ახლო აღმოსავლეთში ყველაზე მსხვილი საავიაციო-კოსმოსური გამოფენა Dubai Airshow 2023, სადაც სამოქალაქო და სამხედრო თვითმფრინავების წამყვანი მწარმოებლები შეიკრიბნენ, რუსეთისთვის ფიასკოთი დასრულდა,– აღნიშნავს "მოსკოვ თაიმსი" და განმარტავს, რომ ღონისძიების შემდეგ, რომელიც 13-დან 17 ნოემბრამდე პერიოდში დუბაიში გაიმართა, რუსეთის სახელმწიფო კორპორაციას, რომელიც შედის Rostec ჰოლდინგის შემადგენლობაში და მონოპოლისტია რუსული იარაღის ექსპორტზე გატანის კუთხით, არც ერთი ახალი კონტაქტის შესახებ არ განუცხადებია.

გამოცემა იხსენებს, რომ 2021 წლის ღონისძიების შემდეგ რუსულმა სახელმწიფო კომპანიამ ისაუბრა განაცხადა 1,3 მილიარდი დოლარის ღირებულების მიწოდებაზე, ხოლო 2017 წელს დაიკვეხნა 10 მილიარდი დოლარის ღირებულების კონტრაქტებით. რუსეთში იარაღის ბოლო გამოფენაზე (არმია 2023) კომპანიამ 600 მილიონი დოლარის კონტრაქტზე მოილაპარაკა, ერთი წლით ადრე კი ანალოგიურ ღონისძიებაზე - 390 მილიონი დოლარის.

რუსეთის სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის წარმომადგენლები არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებში დიდი იმედით გაემგზავრნენ. გამოფენაზე, რომელიც მსოფლიოს ტოპ–5–ეულში შედის, იარაღისა და ტექნიკის 250 ნიმუში მიიტანეს, მათ შორის იყო მძიმე სატრანსპორტო თვითმფრინავები Il-76MD-90A (E), Su-35S გამანადგურებლები, Ka-32A11M, Mi-171A3 და Ansat ვერტმფრენები, "ჰაერი–კაერი" რაკეტები RVV-MD2 და RVV-BD, ფრთოსანი რაკეტები X-. 69.

ღონისძიების პირველ დღეს "როსობორონეკსპორტ"-ის ხელმძღვანელმა ალექსანდრე მიხეევმა მოუწოდა პოტენციურ უცხოელ მყიდველებს, არ შეშინდნენ სახელმწიფო კორპორაციის წინააღმდეგ დაწესებული სანქციებით, რომელიც 2018 წლიდან ბლოკავს მის შესაძლებლობას დოლარში გადახდის კუთხით. „ჩვენ დიდი ხანია, ვმუშაობთ SWIFT-ის, დოლარის და ევროს გარეშე“, - თქვა მან.

Rostec-ის გენერალური დირექტორის მოადგილემ ვლადიმირ არტიაკოვმა განაცხადა, რომ რუსული იარაღი "ერთ-ერთი საუკეთესოა მსოფლიოში" და მათი საუკეთესო რეკლამა კეთდება "ბრძოლის ველზე", უკრაინაში. მაგრამ ვერც მყიდველები და ვერც გამოფენის ორგანიზატორები დაარწმუნა.

გამოცემა აღნიშნავს, რომ რუსული ექსპოზიცია დუბაიში "გასახლებული" იყო საგამოფენო სივრცის გარეუბანში - მოშორებით მსოფლიო ინდუსტრიის ლიდერებისგან, როგორიცაა Lockheed Martin, Boeing და Airbus, რომლებმაც, Reuters-ის ცნობით, მოახერხეს 67 მილიარდი დოლარის ღირებულების კონტრაქტების დადება.

”ჩვენ განთავსებულნი ვიყავით შორს, მთავარი პავილიონს გარეთ,” - დაიჩივლა რუსი სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის წარმომადგენელმა Reuters-თან. მან დასძინა, რომ არ იცის, რატომ მიიღეს ორგანიზატორებმა მსგავსი გადაწყვეტილება.

რუსული იარაღის ექსპორტი სტაბილურად მცირდება ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში; 2018 წლიდან 2022 წლამდე მათი წილი მსოფლიო ბაზარზე 22%-დან 16%-მდე შემცირდა, – ამბობენ სტოკჰოლმის მშვიდობის კვლევის ინსტიტუტის (SIPRI) ექსპერტები. უკვე 2024 წელს რუსეთმა შესაძლოა, დაკარგოს მსოფლიოში იარაღის სიდიდით მეორე მიმწოდებლის სტატუსი და დაწინაურდება საფრანგეთი,– ამბობს SIPRI-ის უფროსი მკვლევარი პიტერ ვეზემანი.

მაგალითად, თვითმფრინავების საექსპორტო შეკვეთების მოცულობით - 84 თვითმფრინავი 2022 წლის ბოლოს - რუსეთი არა მხოლოდ 16-ჯერ ჩამორჩება შეერთებულ შტატებს (1371 ერთეული), არამედ ჩამორჩება საფრანგეთს (210), სამხრეთ კორეას (136), იტალია (115) და ჩინეთს. შეკვეთილი სამხედრო ხომალდების რაოდენობით (5 ერთეული) ის მნიშვნელოვნად ჩამორჩება საფრანგეთს (21), ჩინეთს (22), გერმანიას (29) და დიდ ბრიტანეთს (26), ასევე ჩამორჩება იტალიას (9) და სამხრეთს კორეას (6). ტანკების მომავალი მიწოდებისთვის (444 ერთეული), რუსეთის მაჩვენებლები ერთი მესამედით დაბალია, ვიდრე შეერთებული შტატების (634) და ორჯერ დაბალია, ვიდრე სამხრეთ კორეის (990).

რუსეთი კარგავს ადგილს თავის მთავარ ბაზარზე - ინდოეთში. მიწოდება იქ 37%-ით შემცირდა ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში, პერიოდი, რომლის დროსაც რუსული სახელმწიფო კომპანია აშშ-ის სანქციების ქვეშ იყო. კლების ტენდენცია გაგრძელდება – თვლის ვეზემანი: ”რუსეთი პრიორიტეტს მიანიჭებს შეიარაღებული ძალებისთვის მიწოდებას, ხოლო სხვა სახელმწიფოების მხრიდან მოთხოვნა დაბალი დარჩება რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებული სანქციების და შეერთებული შტატებისა და მისი მოკავშირეების მზარდი ზეწოლის გამო, რომ არ იყიდონ რუსული იარაღი.“ - განმარტავს ის.