ოთხმა სკანდინავიურმა ქვეყანამ - დანიამ, ნორვეგიამ, ფინეთმა და შვედეთმა - რომლებიც ინდივიდუალურად ვერ გაუმკლავდებოდნენ რუსეთს, რომელიც, მათი შეფასებით, ათწლეულის ბოლოსთვის შეძლებს სამხედრო ძალის აღდგენას ნატო-სთან დასაპირისპირებლად, დაიწყო სამხედრო რესურსების გაერთიანება შესაძლო აგრესიის შესაკავებლად ფინეთისა და შვედეთის ალიანსში გაწევრიანების შემდეგ. საერთო მიდგომა კიდევ უფრო აქტუალური გახდა მას შემდეგ, რაც შეერთებულ შტატებში დონალდ ტრამპი მოვიდა ხელისუფლებაში, რომელიც იმუქრებოდა ალიანსის მხარდაჭერის შესუსტებით,- წერს The Wall Street Journal.

შვედეთი ამაყობს დახვეწილი თავდაცვის ინდუსტრიით, რომელიც აწარმოებს წყალქვეშა ნავებს, საბრძოლო ტანკებს და ზებგერით გამანადგურებლებს. ნორვეგიას აქვს განვითარებული საზღვაო დაზვერვა და საბრძოლო შესაძლებლობები არქტიკაში. ფინეთს ჰყავს ერთ-ერთი უდიდესი არმია ევროპაში და ძლიერი საარტილერიო ძალები. დანიის სპეციალურ ძალებს ავღანეთისა და ერაყის სახიფათო რაიონებში მსახურების ათწლიანი გამოცდილება აქვს. ამავდროულად, ოთხი ქვეყნის ეკონომიკის ერთობლივი ზომა მხოლოდ ოდნავაა მცირე, ვიდრე რუსეთის მშპ.

„თქვენ გაქვთ რეგიონალური ალიანსი, რომელსაც აქვს ეკონომიკური და რესურსული პოტენციალი, ააშენოს სრულად ინტეგრირებული თავდაცვის ინდუსტრიული ბაზა, როგორიც გერმანიას აქვს, მაგრამ საფრთხის განსხვავებული აღქმითა და ძლიერი პოლიტიკური ნებით“, - ამბობს ერიკ კიარამელა, რუსეთისა და ევრაზიის საკითხებში კარნეგის ფონდის უფროსი თანამშრომელი ბერლინში და აშშ-ს დაზვერვის ყოფილი უფროსი ანალიტიკოსი.

სკანდინავიური ბლოკი შეიძლება იყოს მოდელი ქვეყნების სხვა გაერთიანებისთვის, როგორიცაა შავი ზღვის მიმდებარე ქვეყნები, - დასძენს მატი პესუ, ფინეთის საერთაშორისო ურთიერთობების ინსტიტუტის უფროსი მკვლევარი. მისი აზრით, ამგვარი მოდელი ასევე შეიძლება იყოს დაზღვევა მომავალში, თუ ტრამპის ქმედებები ტრანსატლანტიკური ალიანსის დაშლას გამოიწვევს:

"ეს არის პოტენციური გეგმა B, თუ ნატო არ იმუშავებს".

ქვეყნებმა გააერთიანეს თავიანთი საჰაერო ძალები და შექმნეს სკანდინავიის ერთობლივი საჰაერო სარდლობა 2023 წელს. გასულ წელს მათ შეიმუშავეს კონცეფცია საერთო თავდაცვის შესახებ 2030 წლამდე სკანდინავიური თავდაცვის თანამშრომლობის ფარგლებში.

ნატოს ყოფილი გენერალური მდივნის, ამჟამად ნორვეგიის ფინანსთა მინისტრის იენს სტოლტენბერგის თქმით, სკანდინავიურმა ქვეყნებმა 1400-იანი წლების შემდეგ პირველად მიიღეს უსაფრთხოების საერთო პოლიტიკა, გააცნობიერეს რა სამხედრო თანამშრომლობის გაღრმავების მნიშვნელობა. ბოლოს და ბოლოს, დანიის დაზვერვის ბოლო შეფასებით, რუსეთს შეუძლია, ომი დაიწყოს ნატოს ერთი ან რამდენიმე ევროპული ქვეყნის წინააღმდეგ სამიდან ხუთ წელიწადში. ამის ალბათობა გაიზრდება, თუ უკრაინაში ზავი დაიდება და რუსეთი მიიღებს შესაძლებლობას, გადაიარაღოს და გააძლიეროს თავისი არმია.

სკანდინავიური ქვეყნები უკრაინის ყველაზე აქტიური მხარდამჭერები არიან. კიელის მსოფლიო ეკონომიკის ინსტიტუტის მონაცემებით, თებერვლის მდგომარეობით, შვედეთი გამოყოფილი სამხედრო დახმარების მიხედვით მე-6 ადგილზეა (მშპ-ს პროცენტული მაჩვენებლით), ფინეთი მე-5-ზე, დანია მე-2-ზე (მან მთელი თავისი არტილერია გაიღო), ნორვეგია კი მე-11 ადგილზეა. მაგრამ ოსლომ ახლახან გამოაცხადა კიევისთვის მხარდაჭერის გაორმაგება - წელს 8 მილიარდ დოლარზე მეტი.

კოპენჰაგენმა შეიმუშავა უკრაინის მთავრობის მიერ ქვეყნის თავდაცვის საწარმოებიდან იარაღის შეძენის დაფინანსების გეგმა. ამ მიდგომას, რომელსაც „დანიის მოდელს“ უწოდებენ, უფრო და უფრო მეტი ევროპული ქვეყანა იყენებს: იმის ნაცვლად, რომ უკრაინას მიაწოდონ საკუთარი იარაღი, რომელსაც დროულად ვერ აწარმოებენ, აფინანსებენ წარმოებას უკრაინაში, რომელმაც უკეთ იცის მისი საბრძოლო საჭიროებები, შეუძლია სწრაფად ადაფტირება და დამატებით იღებს ეკონომიკურ სტიმულს.

უკრაინის თავდაცვის ინდუსტრიის მხარდაჭერა არის სანდო გზა რუსეთის შეკავების გასაძლიერებლად, მაშინ, როდესაც აშშ ბლოკავს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებას, ამბობს ანა ვისლანდერი, ჩრდილოეთ ევროპის დირექტორი ატლანტიკურ საბჭოში: "ჩვენი თავდაცვის ინდუსტრიების გაერთიანება ძალიან ძლიერი სიგნალია".