11-06-2021 16:00:46 სამართალი ,ანალიზი
10 ივნისს ცნობილი გახდა, რომ თბილისში, თელავსა და ქუთაისში ჩატარებული სპეც–ოპერაციის ფარგლებში „ქურდული სამყაროს“ წევრობის ბრალდებით 13 პირი, მათ შორის, ორი ბიზნესმენი დააკავეს.
როგორც საქმის მასალებიდან ირკვევა, ბიზნესმენებს შემოსავლის დანაწილების კუთხით წარმოექმნათ პრობლემები და საქმის გასარკვევად „კანონიერ ქურდებს“ მიმართეს. პროცესებში საზღვარგარეთიდან ჩაერთო კრიმინალურ სამყაროში გავლენიანი პირი – ზაალ მახარობლიძე, მეტსახელად „გლეხოვიჩი“,საქმის გარჩევის ორგანიზება საკუთარ ვაჟს დაავალა და 16 აპრილის „ღონისძიებაზე“ ერთ–ერთ მოდავეს მეორესთვის 80 000 ლარის გადახდაც დაეკისრა. „მსაჯულები“, დამსწრენი და მოდავეები დააკავეს, „გლეხოვიჩს“ „ანგარიშზე“ კი კიდევ ერთი ბრალი „ჩაირიცხა“, რადგან როგორც ღია წყაროებიდან ირკვევა, ეს მისი ჩართულობით „მოგვარებული“ პირველი ბიზნესდავა არაა: მაგალითად, 2019 წელსაც დააკავეს ბიზნესმენი, რომელმაც ბიზნესდავის გადაჭრა პარტნიორთან, მათ შორის, მახარობლიძის ჩართულობით სცადა. რაც შეეხება არაოფიციალურ ინფორმაციას, კულუარულად ხშირად საუბრობენ კრიმინალებთან, მათ შორის, მსხვილი ბიზნესების წარმომადგენელთა ვიზიტების და ზოგადად, ქვეყანაში მსგავსი პრაქტიკის არსებობის თაობაზე, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანაში დასჯადი არა მხოლოდ „ქურდული სამყაროს“ წევრობა, არამედ დახმარება და მიმართვაც კი დასჯადი გახდა. და მაინც, რატომ უნდა ირჩევდეს კრიმინალურ გზას, დაუსრულებელ ანგარიშვალდებულებებში თავის გაყოფას ბიზნესმენი, რაც მას გაცილებით მსხვილი ფინანსური რესურსის გაცემასაც ავალდებულებს, ვიდრე მაგალითად, პროცესების სასამართლოში წარმართვა მოითხოვდა?
ორგანიზებული დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლის გამოცდილების მქონე სპეციალისტები გვირჩევენ, რომ სურათს ფართო კონტექსტში შევხედოთ და გვახსენებენ რამდენიმე გახმაურებულ ფაქტს:
„პრობლემა სისტემურია“ – გვეუბნება წყარო ძალოვანი უწყებიდან და დასძენს, რომ „დღეს პოლიცია, კრიმინალური სამყარო, პოლიტიკა ერთმანეთში არეული“.
„თუ წარსულში მიდგომა მკაცრი იყო, მაგრამ გაჩნდნენ ელიტური გამომძალველები, დღეს არ არსებობს მსხვილი ტენდერი, სადაც „ქურდის“ სახელით ვინმე არ იყოს წარმოდგენილი და ისინი ანაწილებენ შემდეგ მოგებული ტენდერისთვის ბიუჯეტიდან გამოყოფილ თანხებს. როგორ ფიქრობთ, მილიონები როგორ ქრება? ასევე არსებობს გარკვეული ანგარიშვალდებულებაც, მაგალითად, საარჩევნოდ ხმების მოზიდვა და ეს ყველა ხელისუფლების დროს გამოყენებული ძალიან მანკიერი პრაქტიკაა“ – გვიზიარებს თავის დასკვნას წყარო და გვიმხელს იმასაც, რომ არსებობენ მისაღები“ და მიუღებელი კრიმინალები. როგორც ირკვევა, არსებობს აუცილებლად დასაცავი ერთგვარი ზღვარი:
„მაგალითად, დღეს ახმეტაში კრიმინალური სამყაროს ორი წარმომადგენელი ცხოვრობს – ცოცხალაშვილი მეტსახელად „კახეტინსკი“ და თიღილაური, რომელიც „მონათვლის“ მოლოდინშია. „ლავასოღლი“ კი, რომელიც ამჟამად ბელარუსში იმყოფება, ქვეყანაში არ შემოუშვეს, რადგან ზღვარს გადავიდა, ხელისუფლების წინააღმდეგ აქციები დააორგანიზა, იხმაურა. ჯამში სურათი მძიმეა: ახალგაზრდები უყურებენ, რომ კრიმინალური სამყაროს წარმომადგენლები თავისუფლად შემოდიან და მოძრაობენ ქვეყანაში, მეტიც, აქვთ ფული, მაგალითად, ჩემს მიერ ნახსენები თიღილაური „პორშეთი“ გადაადგილდება და ფიქრობენ, რომ მათთან კავშირი, ასე ცხოვრება საქმეა. ფიქრობთ, რომ ამასწინანდელი შემთხვევა, როდესაც სკოლაში მისურ მანდატურს მოსწავლეებმა დაფაზე დაახვედრეს წარწერა – „ქურდებს სიცოცხლე“ – ლოკალურად განსახილველია?!“
შსს–ს ანალიტიკური სამსახურის ყოფილი უფროსი შოთა უტიაშვილი მთავარ პრობლემას სისტემის სისუსტეში ხედავს:
„შესაძლოა, კერძო პირებს, ბიზნესმენებს შორს არსებობდეს არაფორმალური შეთანხმება და ამიტომ ირჩევდნენ ამ გზას, მაგრამ ძალიან ხშირია, როდესაც ბიზნესმენებს თანხას სძალავენ. როდესაც ამ დროს პოლიცია არაეფექტურია, ირჩევენ სხვა გზას. „ქურდებს“ ჰქონიათ, რომ მათი დრო მოვიდა (ერთს გადაახდევინეს, ხმა ვერ ამოიღო, შემდეგ მეორეს გადაახდევინეს, ვინც არ გადაიხადა, მანქანა დაუწვეს), ბიზნესმენები კი შეშინებულები არიან და იძულებულები ხდებიან, ფული გადაიხადონ. ნახეთ აბა ბათუმში რა ხდება – სამ თვეში ერთხელ ხოფაში ჩააქვთ ფული „ლავასოღლის“ ხალხთან. ბათუმში ის ბევრად უფრო გავლენიანია, ვიდრე სასამართლო, პროკურატურა და ა.შ. სახელმწიფო არ თუ ვერ ერთვება, არ ვიცი, მაგრამ ფაქტია, რომ ორგანიზებული დანაშაულის წინააღმდეგ ნულოვანია ეფექტურობა. როდესაც სისტემა სუსტია, პრობლემას ვეღარ უმკლავდება, ხოლო პრობლემა სერიოზულია. რა თქმა უნდა, არც ერთ პოლიციელს არ სურს, „ქურდები“ დაისვას თავზე, მაგრამ როდესაც სისტემაა სუსტი, ეს თავისთავად ხდება“.