უკრაინაში რუსული არმიის რიგებიდან დეზერტირების მსურველთა რიცხვი წლის განმავლობაში ათჯერ გაიზარდა, იტყობინება პროექტი "იდიტე ლესომ", რომელიც ეხმარება რუსებს ომში მონაწილეობის თავიდან აცილებაში.

თუ 2023 წლის იანვარში ორგანიზაციას 28 პირი დაუკავშირდა, 2024 წლის იანვარში - 284 ადამიანმა ითხოვა დახმარება, ანუ 914,3%-ით მეტმა.

დეზერტირები შეადგენდნენ იმ ადამიანთა საერთო რაოდენობის 36%-ს, ვინც გასულ თვეში მიმართა ორგანიზაციას. მათგან 30% იყო მობილიზებული, 50% კონტრაქტორი, რომლებმაც გააფორმეს კონტრაქტი ომის დაწყების შემდეგ, ხოლო 10% იყო საკონტრაქტო ჯარისკაცი, რომლებიც შეუერთდნენ ჯარს 2022 წლის 24 თებერვლამდე. კიდევ 10% "ყველა დანარჩენი".

უფლებადამცველები ხაზს უსვამენ, რომ კონტრაქტის ჯარისკაცები ყოველთვის არ არიან მოხალისეები, რომლებიც ექვემდებარებიან პროპაგანდას და გადაბირებას. ზოგიერთი მათგანი წვევამდელია, რომლებიც იძულებით გადაიყვანეს კონტრაქტზე.

სამხედროები დეზერტირობის სურვილს გამოთქვამენ და დახმარებას ითხოვენ, რადგან მათ „საკმარისად ნახეს ომის საშინელება, დაინახეს დამოკიდებულება ხალხის მიმართ, როგორც "საზარბაზნე ხორცისადმი", გააცნობიერეს, რომ ისინი არ იბრძვიან „ფაშისტების“ წინააღმდეგ და რასაც ტელევიზიით ეუბნებიან, ტყუილია!“.

უფლებადამცველების თქმით, ბევრ დეზერტირი სამხედრო სამსახურამდეც ავადობდა, ზოგიერთი დაიჭრა და მათ მხოლოდ ტკივილგამაყუჩებლებით მკურნალობდნენ, რათა სწრაფად გაეგზავნათ ფრონტზე.

ასევე, ფრონტიდან თავის დაღწევაში დახმარების თხოვნა მობილიზებულთა ცოლების, ნათესავებისა და მეგობრებისგან მოდის, ამბობენ უფლებადამცველები:

„ცხადია დეზერტირების რაოდენობის ზრდაზე გავლენას ახდენს ისიც, რომ მობილიზაციის გამოცხადებიდან თითქმის წელიწადნახევარია გასული, როტაცია არ ხდება და ბევრი უიმედობის გარეშე არჩევს დეზერტირებას".

"მედიაზონას" გათვლებით, მობილიზაციის დაწყებიდან ერთი წლის განმავლობაში (2022 წლის სექტემბრიდან 2023 წლის სექტემბრამდე) სამხედრო სასამართლოებმა სამსახურებრივი მოვალეობის არასანქცირებული მიტოვების 4121 საქმე მიიღეს, სასჯელი 3470 საქმეზე იქნა გამოტანილი, გაქცეულთა აბსოლუტურმა უმრავლესობამ პირობითი მსჯავრი მიიღო.

დეზერტირები უმეტესად პირობით სასჯელს იღებენ დანაყოფის დატოვების მცდელობისთვის, მაგრამ ეს არ უშლის ხელს მათ ომში მონაწილეობას – პირობითი მსჯავრი შეიძლება შეიცვალოს რეალურად ნებისმიერ დროს, რაც მეთაურებს საშუალებას აძლევთ, აკონტროლონ დეზერტირები.– განმარტავენ იურისტები.