ევროკავშირმა დაასრულა რუსეთიდან გაზის მიწოდებაზე დამოკიდებულება შეერთებული შტატებსა და ნორვეგიასთან შეთანხმებითა და მათი დახმარების წყალობით, – განაცხადა ევროკომისიის ხელმძღვანელმა ურსულა ფონ დერ ლაიენმა.

„ევროპის დამოკიდებულება რუსულ ნავთობსა და გაზზე უკვე წარსულში დარჩა. <…> რუსეთმა რვა თვეში ევროპაში გაზის ექსპორტი 80%-ით შეამცირა“, - განაცხადა ფონ დერ ლაიენმა.

მისი თქმით, ევროკავშირის ქვეყნებმა ერთად მოახერხეს რუსული ექსპორტის შემცირების კომპენსირება „შრომისმოყვარეობით“. გაზის მიწოდებაში ევროკავშირის ასევე ეხმარებოდნენ „კარგი მეგობრები“ – აშშ და ნორვეგია. მათ მხარი დაუჭირეს ევროპას თხევადი და მილსადენის გაზით.

„რუსეთი ცდილობდა გაენადგურებინა ევროკავშირის ერთიანობა გაზის მიწოდების შემცირებით, მაგრამ საპირისპირო მოხდა", - თქვა ფონ დერ ლაიენმა.

მანამდე გერმანიამ, ევროკავშირის უმსხვილესმა ეკონომიკამ და წარსულში ნავთობისა და გაზის უმსხვილესმა მყიდველმა რუსეთიდან, გამოაცხადა რუსული ენერგორესურსებისგან დამოუკიდებლობა:

„ერთი წლის წინ არავინ ელოდა, რომ ჩვენ ადვილად გადავრჩებოდით ეკონომიკურად იმ სიტუაციაში, როდესაც რუსეთიდან გაზის მიწოდება აღარ იქნებოდა გერმანიასა და ევროპის ბევრ ნაწილში“, - თქვა გერმანიის კანცლერმა ოლაფ შოლცმა.

უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ ევროკავშირის ქვეყნებმა თანდათან უარი თქვეს რუსული ენერგიის წყაროები. აგვისტოში ძალაში შევიდა რუსეთიდან ნახშირის მიწოდების აკრძალვა, დეკემბერში - ნავთობის საზღვაო მიწოდების, 2023 წლის თებერვალში დაიწყო ემბარგო ნავთობპროდუქტების საზღვაო მიწოდებაზე. ასევე, გასული წლის დეკემბრიდან G7-ის ქვეყნებმა დააწესეს „ზღვრული ფასი“ რუსული ნავთობზე – ბარელზე $60.

სექტემბერში, აფეთქების შედეგად, Nord Stream 1-ისა და 2-ის გაზსადენების ოთხი ხაზიდან სამი მწყობრიდან გამოვიდა. გერმანია, შვედეთი და დანია მომხდარს იძიებენ. რუსეთიდან ევროკავშირში გაზის ექსპორტი გრძელდება უკრაინის გაზის ტრანსპორტირების სისტემით და თურქული ნაკადის გავლით.

შედეგად, რუსული გაზის წილი ევროპის ბაზარზე 2021 წლის 45%-დან 2022 წელს 7,5%-მდე დაეცა. მთლიანობაში, გასულ წელს გაზპრომმა 101 მილიარდი კუბური მეტრი მიჰყიდა დსთ-ს არაწევრ ქვეყნებს, რაც წინა წლის მაჩვენებლის ნახევარია. წელს კი ექსპორტი ევროპასა და თურქეთში შესაძლოა 65 მილიარდ კუბურ მეტრამდე შემცირდეს, პროგნოზირებს BCS-ის ანალიტიკოსი რონალდ სმიტი. ეს იქნება ყველაზე დაბალი დონე 1980-იანი წლების პირველი ნახევრის შემდეგ.

BCSის ცნობით, „გაზპრომი“ ევროპულ ბაზარზე მიღებული ზარალის ანაზღაურებას ვერ შეძლებს: 2023 წელს ციმბირის გაზსადენით ჩინეთში მხოლოდ 22 მილიარდი კუბური მეტრის მიწოდება იგეგმება.